TERLEME NEDİR?

Terleme tümüyle istemimiz dışında gelişen, metabolizmamızın doğal bir fonksiyonudur. Üstelik vücudumuz için iki önemli işlevi vardır; cildi nemlendirip, vücut ısısını sabitler ve vücudun boşaltım sistemine katkıda bulunur.

Erişkin bir kişide ter bezi sayısı toplam 2 - 5 milyon arasında değişir. Bunların yaklaşık 3 milyonu kokusuz, berrak bir sıvı salgılayan ter bezleridir. Berrak ter salgılayan bezlerin çoğu ayakların tabanı, eller ve yüz bölgesinde bulunur. Koyu kıvamlı ve kokulu ter salgılayan ter bezleri ise koltuk altı ve genital bölge gibi belirli yerlerde bulunur. Koltuk altlarında berrak ve kıvamlı ter salgılayan ter bezi sayıları eşit olmasına karşın, diğer bölgelerde berrak ter salgılayan ter bezi sayısı on kat fazladır.

Terlemenin temel fonksiyonu vücut sıcaklığının ayarlanmasıdır. Berrak ter salgılayan ter bezlerinden salgılanan sıvı (ter) buharlaşma yoluyla uçarak vücudun soğutulmasına yardım eder. Vücut ısısı beynin hipotalamus bölgesindeki ısı düzenleme merkezi tarafından kontrol edilir. Bu işlem berrak ter salgılayan ter bezlerinden ter atılması ve cildin kan akımı düzenlenmesiyle yapılır. Bu merkez sadece vücut sıcaklığına duyarlı değildir. Duygusal ve fiziksel aktiviteler, hormonlar ve içsel ısıyı artıran maddeler de ısı düzenleme merkezini etkilerler. Eller ve ayaklardaki ter bezleri birincil olarak duygusal uyarılarla (stres, heyecan, kaygı, sinirlenme) çalışmasına karşılık, koltuk altı ter bezleri hem duygusal hem de ısı düzenleme uyarılarıyla çalışır. Beynin ısı düzenleme merkezinden çıkan uyarılar; otonom (istemsiz) sinir sisteminin bir bölümü olan sempatik sinir sistemi tarafından derideki ter bezlerine iletilir ve ter salgılanır. Berrak ve kıvamlı ter salgılayan her iki tür ter bezleri de sempatik sinir sistemi tarafından uyarılır.

Ter sıvısı vücuttan salgılandığı anda asidik karakterdedir ve kokusuzdur. Bu asidik madde zaman, sıcaklık ve mikroorganizmal faaliyet sonucu bazik karakterde olan amonyaka dönüşür. Ter kokusu da bu bazik maddeden kaynaklanmaktadır.

Ter Kokusu Neden Olur?

Koltuk altlarımızda bizim farketmediğimiz onmilyonlarca bakteri yaşıyor. Fakat bu bakteriler vücudumuzdan terleme ile salgılanan asidik sıvı ile beslenirler. Bu beslenme sonucunda asidik yapı bazik karakterdeki amonyağa dönüşür ve bakterilerin atık olarak ürettiği bu maddeler ile birleşerek kokuya sebep olur.

Neden Terliyoruz?

Genellikle ortam sicakliginin yükseldigi, dans, spor gibi fiziksel aktiviteler sirasinda terleriz. Bu sekilde vücut isimizi sabit tutmus oluruz. Zatenin bunun için vücuda yayilmis en az 2 milyon ter bezi görev yapmaktadir. Fiziksel aktiviteler disinda da heyecan, korku, utanma ve sikilma gibi pek çok olay, fizyolojik bir neden olmadigi halde bizi terletir.

Vücut isisi dis sicakliklar veya gerilim yüzünden artis gösterdiginde kan dolasimi hizlanir. Böylece, ter bezlerinin aktif hale geldigi vücudun üst kismina dogru bir sicaklik akimi baslar. Deri üzerinde olusan ter bu durumda hemen buharlasip, deriyi sogutur. Bu sayede insan bir gün içinde kendini fazla yormadan iki litreye kadar su kaybeder. Ayni kosullarda terleme orani kisiden kisiye göre de değişebilir. Ortalama olarak bir insan günde 0.5 ile 1 litre arası terler.

Normal Terleme Nasıl Olur?

Terleme normalde vücut sıcaklığını ayarlamak (vücut ısısını düşürmek) için çalışan bir fonksiyondur. Beyinde vücut sıcaklığını sürekli olarak takip eden bir merkez (ısı düzenleme merkezi) bulunmaktadır. Vücut sıcaklığı bir nedene bağlı olarak artarsa termostat gibi çalışan ısı düzenleme merkezi sempatik sinirler yoluyla ter bezlerine sinyal gönderir ve ter bezlerini çalıştırır. Ter bezlerinden atılan ter; deriden sıcaklık alarak buharlaşır ve klima gibi vücudu soğutur.

Egzersiz veya fiziksel aktivite, sıcak hava ve nem, sentetik giysiler, alkol almak, sigara içmek, kahve, çay ve sıcak içecekler, baharatlı ve sıcak gıdalar, stres, heyecan, günün belirli zamanları terlemeyi artırabilir. Bu durumlarda terleme olması sağlıklı bir durumdur.

Bölgesel Aşırı Terlemenin (Hiperhidroz) Özellikleri Nelerdir?

Bir hastalığa, hormon bozukluğuna bağlı olmayan aşırı terleme hastalığı toplumda %1-2 oranında görülür.
Sıklıkla el ve ayak terlemesi çocukluk döneminde, koltuk altı ve yüz terlemesi ergenlik döneminde başlar.
Bazılarında 35-40 yaşından sonra biraz azalsa da hayat boyu devam eder.
Genel olarak erkek ve kadınlarda eşit oranda rastlanır. Kadınlarda koltuk altı, erkeklerde yüz terlemesi biraz fazladır.
Hastaların %40 ında aile hikayesi (genetik, irsi geçiş) vardır.
Her mevsimde olur, ancak sıcak mevsimlerde daha belirgindir.
Stres, heyecan, sinirlenme, kaygı gibi duygusal uyarılar başlatabilir. Çoğunlukla uykuda olmaz.

Gümüşün Terlemeye Etkisi Nedir ?

Gümüş termodinamik özelliğinin etkisi ile yazın ortam ısısının vücut ısımızdan fazla olduğu durumlarda dışardan gelen ısıyı ortama geri yansıtarak sıcaklığı hissetmemizi engeller ve vücudumuzu serin tutar , böylece terlemeyi azaltır.

Gümüşün ayrıca ısı ayarlama özelliği vardır. Vücudumuzda ter bezleri farklı bölgelerde doğal olarak veya bölgesel hiperhidroz hastalığı sonucu farklı oranlarda çalışmaktadır.

Gümüşlü ürünler, ortama yaydıkları gümüş iyonları sayesinde ter bezlerinin oluşturduğu ısıyı çok olan bölgelerden az olan bölgelere taşır ve sıcaklık ayarı sağlarlar. Böylece yoğun sıcaklığın olduğu bölgelerdeki ıslaklık azalır.